استیکینگ ارز دیجیتال را میتوان راهکار جایگزین فرآیند استخراج، با مصرف منابع پردازشی و برق بسیار کمتر، دانست. یکی از مهمترین مزیتهای این روش در مقایسه با ماینینگ امکان ورود با سرمایههای به مراتب کمتر است؛ بدون نیاز به پرداخت هزینههای گزاف راهاندازی یک ریگ ماینینگ و همچنین مصرف برق زیاد، به طور رایگان ارز دیجیتال به دست خواهید آورد. خوشبختانه امکان Staking و دریافت پاداش برای ارزهای متعددی فراهم است. توصیه میکنیم قبل از هر گونه اقدام شتابزده، ابتدا اطلاعات کاملی به دست آورید. به عنوان نمونه ممکن است به قصد استیک کردن، اقدام به خرید بیتکوین کنید، در حالی که به خاطر نوع الگوریتم اجماع شبکه این رمز ارز، Stake کردن آن امکانپذیر نیست.
Staking چیست ؟
این مفهوم اصلا پیچیده نیست؛ استیکینگ ارز دیجیتال برابر است با خرید یک رمز ارز و نگهداری آن در یک والت! به همین سادگی. این فرآیند شامل نگهداری وجوه در یک کیف پول ارز دیجیتال با هدف پشتیبانی از امنیت و عملیات شبکه بلاکچین است. به زبان ساده، استیک کردن عمل قفل کردن یک ارز دیجیتال رمزنگاریشده برای دریافت پاداش است. برای درک بهتر، نحوه سپردهگذاری در بانکهای سنتی را تصور کنید. در یک قرارداد این چنینی، مبلغی (مساوی یا بالاتر از کف تعیین شده) در یک حساب واریز و ماهیانه سود دریافت میکنید. البته، اصل پول برای مدتی مشخص قفل خواهد شد.
استیکینگ ارز دیجیتال چگونه کار میکند؟
همانطور که گفته شد، استکینگ، فرآیند نگهداری دارایی برای دریافت پاداش و کمک به عملیات یک بلاکچین است. استکینگ به طور گسترده در شبکههایی که از مکانیسم اثبات سهام (POS) پیروی میکنند، استفاده میشود.
برخلاف بلاکچینهای گواه اثبات کار (POW) که برای تایید و اعتبار بخشیدن به بلاکهای جدید، متکی به استخراج هستند، زنجیرههای POS، بلاکهای جدید را از طریق استکینگ، تولید و اعتبار بخشی میکنند. این کار باعث میشود تا بلاکها، بدون اتکا به قسمت سختافزاری استخراج (ASICs) تولید شوند. بنابراین، در اثبات سهام به جای رقابت برای تایید بلاک بعدی که نیازمند محاسبات سنگین است، بر اساس تعداد کوینهای نگهداری شده، فرایند اعتبارسنجی بلاک انجام میشود.
معمولاً کاربرانی که دارای رمزارز بیشتری هستند، شانس بیشتری برای انتخاب به عنوان اعتبار سنج بلاک بعدی دارند. این در حالی است که استخراج با دستگاه ASIC نیازمند سرمایهگذاری قابل توجهی در بخش سختافزار و سایر تجهیزات است.
استخر استیکینگ یا Staking Pool چیست؟
یک استیکینک پول – Staking Pool، مجموعه افرادی است که اقدام به ذخیره و نگهداری یک ارز دیجیتال کردهاند. این افراد از طریق استخر استیکینگ به هم متصل شده، تا شانس خود را برای دریافت پاداش افزایش دهند. این هودلرها از طریق همافزایی مقدار داراییهای خود، برای دریافت پاداش شانس بیشتری دارند. در انتها و در صورت دریافت پاداش، این جایزه بین تمامی شرکتکنندگان توزیع خواهد شد. توزیع پاداش با مقدار دارایی هر فرد تناسب دارد. راهاندازی یک استخر استیکینگ عموما کار پرهزینه و زمانبری است و وجود این استخرها، برای شبکهای که ورود به آن دشوار است (از لحاظ فنی و مالی)، بسیار اهمیت دارد.
به جز مورد بالا، وجود این استخرها برای هودلرها موقعیت بسیار مناسبی را جهت سرمایهگذاری فراهم کرده است. پس از Staking، زمان برداشت یا رفع بلوکه شدن سرمایه، توسط پروتکل شبکه تعیین میشود. معمولا حداقل مقدار ارز دیجیتال جهت ذخیره و استیکینگ به گونهایست که از رفتارهای مخرب جلوگیری شود.
انواع استیکینگ(Staking) و سیوینگ(Saving) ارز دیجیتال
Staking ارزهای مجازی انواع متفاوتی دارد. در این بین میتوان استیکینگ سرد (Cold Staking)، استیکینگ قفل شده (Locked Staking) و استیکینگ منعطف (Flexible Staking) را نام برد. البته با توجه به بروزرسانیهای اخیر بایننس، گزینههای جدیدی بهنام Flexible Saving یا پسانداز معطف و Fixed Saving یا سیوینگ ثابت اضافه شده است.
معرفی انواع روشهای استیکینگ ارزهای دیجیتال
روشهای مختلفی از استیکینگ وجود دارد که برای ارزهای دیجیتال مورد استفاده قرار میگیرد که این روشها شامل:
- Cold Staking
- Locked Staking
- Flexible Staking
استیکینگ سرد (Cold Staking) چیست؟
منظور از استیکینگ سرد این است که ارزهای دیجیتال بر روی کیف پولهای سرد ذخیره میشوند که عموما این کیف پولهای سرد همان کیف پولهای سختافزاری هستند. استیکینگ سرد زیر مجموعه استیکینگ ثابت است. این نوع از استیکینگ به دلیل اینکه هیچ گونه اتصالی به اینترنت ندارد، روشی امن بوده و تا زمانی که هودلرها داراییهای ارز دیجیتال خود را در این نوع کیف پول نگهداری میکنند، میتوانند سود دریافت کنند. به همین خاطر به افرادی که دارای سرمایه بالایی هستند پیشنهاد میشود که از این روش استیکینگ استفاده کنند.
استیکینگ ثابت (Locked Staking) چیست؟
در واقع این روش به هولد کردن داراییهای دیجیتال درون کیف پول صرافی گفته میشود که بیشتر این کار در راستای پشتیبانی از یک شبکه بلاکچین انجام میشود. پس تا زمانی که داراییهای دیجیتال شما در ولتهای صرافی ذخیره شده است، به شما سود تعلق میگیرد. اما به محض اینکه دارایی خود را از ولت برداشت کنید، سود دهی متوقف خواهد شد.
البته این نکته را در نظر داشته باشید که با قفل شدن دارایی تان در ولت، دیگر امکان ترید و معامله وجود ندارد. ناگفته نماند که هر زمان که گزینه Redeem را انتخاب کنید داراییها از حالت استیکینگ خارج میشود و دیگر سودی به شما تعلق نمی گیرد. در حال حاضر تنها ارزی که از طریق استیکینگ ثابت بیشترین سود را دارد، ارز دیجیتال دات با 32.79 درصد است.
نکات مهم در رابطه با استیکینگ قفل شده:
- APY: سرنام عبارت Annual Percentage Yield و به معنای بازده درصدی سالیانه است. بنابراین تمامی این سودها به صورت سالیانه بوده و با قفل کردن دارایی به صورت ماهانه، سود نیز به تعداد ماهها شکسته میشود.
- (Duration (Days: تعداد روزهایی است که برای ارز دیجیتال مورد نظر قابلیت استیکینگ قفل شده وجود دارد. بنابراین در این حالت بسته به ارز مورد نظر، امکان Stake به صورت 15 روزه، 30 روزه، 60 روزه یا 90 روزه وجود خواهد داشت.
- Minimum Locked Amount: مقدار حداقلی لازم برای استیکینگ را نشان میدهد. به عنوان مثال، برای کسب سوددهی از استیکینک DOT، باید حداقل 10 واحد رمز ارز دات داشته باشید.
استیکینگ انعطاف پذیر (Flexible Staking)
این روش استیکینگ شامل نگهداری ارز دیجیتال برای پشتیبانی از عملیات شبکه بلاکچین است. تنها تفاوتی که این روش استیکینگ با نوع ثابت دارد در عدم قفل شدن داراییهای دیجیتال است. در واقع این استیکینگ به شما امکان ترید کردن داراییهای ارز دیجیتال را در زمان نگهداری در ولت را خواهد داد اما در استیکینگ انعطاف پذیر شما سود کمتری دریافت خواهید کرد.
سیوینگ یا پسانداز قفل شده (Locked Saving)
لاکد سیوینگ با نام فیکسد سیوینگ (Fixed Savings) نیز شناخته میشود. تفاوت سیوینگ با استیکینگ این است که در Staking، شما ارز را در کیف پول صرافی قرار داده و با این کار به پیشرفت شبکه بلاکچینی مربوطه کمک میکنید. اما در Saving در واقع ارز را به صرافی قرض میدهید و در ازای آن پاداش دریافت میکنید. در این حالت، مدت زمان نگهداری رمز ارز در والت صرافی کوتاهتر از حالت استیکینگ است. این قسمت همان سرویس وام دهی یا لندینگ بایننس است. در این حالت، نرخ سودآوری نسبت به سیوینگ منعطف بسیار بیشتر است. در این حالت نیز با توجه به اسم آن، باید حتما در مدت زمان مشخص دارایی در حساب صرافی بماند تا سود آن به حساب شما واریز شود. در صورت برداشت پیش از موعد مقرر، هیچ سودی به شما تعلق نخواهد گرفت.
سیوینگ یا پسانداز منعطف (Flexible Saving)
تفاوت حالت سیوینگ منعطف با قفل شده در این است که سود به صورت روزانه محاسبه شده و امکان برداشت در هر لحظه و زمانی وجود دارد، اما مشخصا مقدار سودآوری کمتر از حالت قفل شده خواهد بود. در زیر برخی از رمز ارزهای موجود برای سیوینگ منعطف در صرافی بایننس نشان داده شده است:
دیفای استیکینگ (DeFi Staking)
دیفای استیکینگ نیز یکی دیگر از گزینههای موجود برای داشتن درآمد منفعل از صرافی بایننس است. نکات مربوط به این بخش همانند مدل Locked Staking و Flexible Staking است.